Giới thiệu động cơ 3 pha
Động cơ điện xoay chiều 3 pha bao gồm 2 phần chính:
- Phần cảm: gồm 3 cuộn dây đặt lệch nhau 120o trong không gian và được cấp điện xoay chiều 3 pha để tạo từ trường quay. Phần cảm thường đặt ở stator. Các cuộn dây pha ở phần cảm có thể đấu nối theo hình sao hay hình tam giác tùy theo điện áp của mỗi cuộn dây pha và tùy theo điện áp lưới điện.
- Phần ứng: Cũng gồm 3 cuộn dây và thường đặt ở rotor. Tùy theo kết cấu của ba cuộn dây phần ứng mà động cơ điện xoay chiều bap ha chia ra hai loại.
- Với điện áp lưới là 380V/220. Khi điện áp mỗi cuộn dây pha là 220V thì động cơ phải mắc theo hình sao. Khi điện áo mỗi cuộn dây pha là 380V thì động cơ phải mắc theo hình tam giác.
Để tăng hiệu quả của động cơ, người ta thường ghép nhiều thanh kim loại vào chung thành 1 chiếc lồng hình trụ, mặt bên trên được tạo bởi nhiều thanh kim loại được xếp song song, bộ phận này còn có tên gọi là roto lồng sóc.
Nguyên lý hoạt động của động cơ điện xoay chiều 3 pha là: khi ta cho dòng điện 3 pha có tần số f vào 3 dây quấn stator, chúng sẽ tạo ra từ trường quay có tốc độ là n1 = 60f/p. Từ trường quay này sẽ cắt các thanh dẫn của dây quấn rotor và cảm ứng các sức điện động. Dây quấn rotor được nối kín mạch. Vì thế, sức điện động cảm ứng sẽ sinh ra dòng điện trong các thanh dẫn rotor. Lực tác dụng tương hỗ của từ trường quay của máy và thanh dẫn mang dòng điện rotor, làm rotor quay với tốc độ n < n1 và cùng chiều với n1. Rotor n luôn có tốc độ quay nhỏ hơn tốc độ từ trường quay n1. Nếu tốc độ của chúng bằng nhau, trong dây quấn rotor sẽ không còn sức điện động và dòng điện cảm ứng, lực điện từ là bằng 0.
Hệ số trượt của tốc độ: s = (n1-n)/n1
Tốc độ của động cơ: n= 60f/p.(1-s) (vòng/phút)
Cách xác định đầu dây motor 3 pha
Motor điện 3 pha vốn có 6 đầu dây ra, tức là chúng sẽ bao gồm có 3 cặp. Để xác định đầu dây motor 3 pha, chúng ta có thể sử dụng đồng hồ đo VOM. Cách thực hiện cũng tương đối đơn giản, các bạn có thể làm theo các bước như sau:
- Bước 1. Xác định 3 cặp dây quấn. Điều này rất dễ dàng, sử dụng đồng hồ vạn năng. Đánh dấu các đầu A, A, cho cặp đầu tiên, sau đó là B, B, rồi đến C, C, v.v.
- Bước 2. Lấy nguồn A.C có điện áp THẤP. Khoảng 10 vôn là đủ. {Lưu ý rằng điều này sẽ chỉ hoạt động với nguồn cung cấp A.C., không phải D.C.}. Kết nối nguồn cung cấp này với dây A, A. nhưng chưa bật.
- Bước 3. Chọn một đầu của cặp B, B và nối nó với một đầu của cặp C, C. Với các dây còn lại (một B và một C) nối với một đồng hồ vạn năng đặt vôn AC.
- Bước 4. Bật nguồn cung cấp. Kiểm tra số đọc điện áp trên đồng hồ vạn năng. Bây giờ hãy lưu ý cẩn thận những điều sau đây:
Các cuộn dây động cơ được gọi là “Khởi động” và “Kết thúc”. Nếu kết nối giữa B và C là “Bắt đầu” được nối với “Kết thúc”, bạn sẽ đọc được một điện áp nhỏ trên đồng hồ vạn năng.
Nếu không có điện áp, thì kết nối giữa B và C là “Bắt đầu” được nối với “Bắt đầu”.
Nếu không phát hiện thấy điện áp, hãy hoán đổi một trong các dây ở kết nối giữa B và C.
- Bước 5. Giả sử bạn đã tạo thành công một điện áp, giá trị điện áp vị trí này khoảng 4 vôn. Nếu bạn đến giai đoạn mà theo đó một điện áp được tạo ra, thì hãy đánh dấu dây B tại điểm giao nhau với C là B1. Đánh dấu dây C ở đồng hồ vạn năng là C1. Điều này sẽ cung cấp cho bạn mối quan hệ giữa dây B và dây C.
- Bước 6. Quy trình trên cần được lặp lại đối với các dây A, A….
- Bước 7. Nối dây A1, B1 và C1 để tạo kết nối STAR (hình sao) hoặc WYE (hình tam giác). Sử dụng điện áp 3 pha của bạn để kiểm tra động cơ của bạn …
Hãy sẵn sàng để tắt nó nhanh chóng nếu có sự cố !!
